بررسی تطبیقی خصوصی سازی نیروگاه‏ها در کشورهای مختلف و ارائه مدل برای ایران

اهداف استراتژیک خصوصی‏سازی می‏تواند توسعه اقتصادی، حذف انحصار وگسترش رقابت، افزایش کارایی, کاهش هزینه‌های جاری شرکت‌ها و کوچک‏شدن اندازه دولت باشد. ایجاد رقابت در تولید و توزیع و خرده‏فروشی برق، افزایش بهره‌وری اقتصادی، بهبود قابلیت اطمینان و بهبود کیفیت محیط‌زیست را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه‌ی حاضر که در چارچوب روش محک‌زنی و الگوبرداری و به منظور انتقال تجربیات و نتایج به دست آمده از اصلاحات صنعت برق درکشورهای مختلف و ارائه راهبردهای اجرائی به سیاست‏گذاران و برنامه‏ریزان صنعت‏ برق ایران تدوین شده، پیشنهاد می‏نماید که دولت برنامه جامعی را  برای هموارسازی مسیر و فضای فعالیت بنگاه‌ها، توانمندسازی و حمایت و پشتیبانی از فعالان بخش غیردولتی و واگذاری دارایی‏های خود به بخش غیردولتی، به‌صورت یکپارچه و منسجم، طراحی و به اجرا گذارد. ایجاد و فعال سازی زیرساخت‏های مورد نیاز جهت انجام وظایف حاکمیتی دولت و حفظ حقوق فعالان بازار، شرط لازم برای قدم گذاشتن در عرصه خصوصی‏سازی در صنعت برق است. توسعه‌ی فضای رقابتی و افزایش رقابت‏پذیری بنگاه‌های اقتصادی نیز یکی از الزامات موفقیت برنامه خصوصی‏سازی می‌باشد. اصلاحات در صنعت برق و خصوصی‏سازی نیروگاه‏ها، فرآیندی زمان‏بر بوده و شتاب زدگی در این فرآیند و نادیده ‏گرفتن پیش‏ نیازهای موردنیاز، خصوصی‏سازی را به مسیری هدایت می‌کند که علاوه بر عدم تحقق اهداف مدنظر این فرآیند با انهدام سرمایه‏های ملی، تبعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی گسترده‏ای را نیز به‌دنبال خواهد داشت، نحوه واگذار نمودن نیروگاه‏های کشور نبایستی به شیوه‏ای باشد که انحصار دیگری را تشکیل دهد. یکی ازمهم‌ترین پیش‏شرط‏های ایجاد بازار رقابتی و ترغیب بخش‏خصوصی به حضور در بازار برق، ایجاد رقابت در بخش عمده‏فروشی و نیز بخش خرده‏فروشی برق است. به عبارتی ایجاد ظرفیت تولیدی متناسب با سطح پیک مصرف، تشکیل بازار بورس برق و نیز امکان رقابت میان شرکت‌های عرضه‏کننده در سطح خرده‏فروشی، تضمین‏کننده به وجود آمدن رقابت در بازار و کارکرد بهینه این بازار خواهد بود. طبقه‌بندی JEL: H100, H110, H3, H4, H5, H6, K2, O2, O4 کلید واژه‌ها: خصوصی‏ سازی، انحصار، رقابت، اصلاحات